Yenidoğan uzmanları Antalya’da buluştu: “Aşı reddi çocukları muhafazasız bırakıyor”
Prof. Dr. Esin Koç, “Aşılama oranı, toplumda makul bir sayının altına indiği an salgınlar başlar”
ANTALYA – Türk Neonatoloji Derneği Lideri Prof. Dr. Esin Koç, Antalya’da düzenlenen 32. Ulusal Neonatoloji Kongresi’nde yaptığı konuşmada, Covid-19 pandemisi sonrası yaygınlaşan aşı reddinin çocuk sıhhati açısından önemli bir tehdit oluşturduğunu söyledi. Prof. Dr. Esin Koç, “Aşılama oranı, toplumda muhakkak bir sayının altına indiği an salgınlar başlar. Sıfırdan, sil baştan başlamak zorunda kalırız. ve bu olabilecek en büyük felakettir” kelamlarıyla aşı reddine karşı ihtarda bulundu.
Türk Neonatoloji Derneği tarafından 16-20 Nisan tarihleri ortasında Antalya’da düzenlenen 32. Ulusal Neonatoloji Kongresi, Türkiye genelinden yenidoğan alanında çalışan tabipler, hemşireler, akademisyenler ve bölüm temsilcilerini bir ortaya getirdi. Kongrede 262 bilim insanı konuşmacı ve oturum başkanı olarak görev alırken, binin üzerinde iştirakçi kongreyi yerinde takip etti. Amerika Birleşik Devletleri, Hollanda, İtalya, İsveç ve Kanada’dan milletlerarası konuşmacılar da aktifliğe iştirak sağladı.
Kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısında Türk Neonatoloji Derneği ve Kongre Lideri Prof. Dr. Esin Koç, Genel Sekreter Prof. Dr. Ahmet Yağmur Baş ve Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Özge Altun açıklamalarda bulundu. Toplantıda, Türkiye’deki yenidoğan hekimliğiyle ilgili yeni gelişmelerin yanı sıra prematüre doğumlar, tentene temas uygulaması ve aşı reddi üzere başlıklar gündeme taşındı.
“Yenidoğan vefatları bir ülkenin gelişmişlik göstergesidir”
Yeni doğan periyodunun, insan hayatının en kırılgan ve en riskli evresi olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Esin Koç, “Yenidoğan vefatları bir ülkenin gelişmişlik ölçüsü olarak kabul edilir. Vaktinden evvel, yani prematüre doğan o kadar çok bebek var ki, bunlar bazen değil bir ay, aylarca ağır bakım ünitelerinde kalabiliyor. Taburcu olduktan sonra da bu bebeklerin ve ailelerinin uzun müddet takip edilmeleri ve desteklenmeleri gerekiyor” dedi.
Prof. Dr. Koç, yenidoğan uzmanlığının uzun ve güçlü bir eğitim süreci gerektirdiğini söyleyerek, “Tıp fakültesinden mezun olan bir doktor 6 yıl okur. Akabinde çocuk tabibi olmak için 4 yıl daha eğitim alır. Yenidoğan uzmanı olmak isteyen bir doktor ise bunun üzerine 3 yıl daha ihtisas yapar. Türkiye’de yenidoğan uzmanı sayısı hala yetersiz. Üstelik bu alanda tek bir uzmanlık derneği var: Türk Neonatoloji Derneği. Yıllardır eğitimden uygulamaya, saha çalışmalarından kongrelere kadar her alanda faaliyet gösteriyoruz” diye konuştu.
“Gerçek acil bu: Yenidoğan, bebekler beklemez”
Yenidoğan alanındaki aciliyetin değerine dikkat çeken Koç, kongrede yaşanan bir olayı şu sözlerle anlattı: “Bir uzman arkadaşımızın sorumluluğunda bir bebek doğdu. Kongre’yi bırakıp uçağa atlayarak hastanesine döndü. Zira yenidoğan gerçek bir acildir. Bebekler beklemez.”
Kongrede üç paralel salonda düzenlenen eğitimlerin sırf teorik değil, pratik uygulamalı kurslarla da desteklendiğini belirten Koç, “Tüm Türkiye’den gelen tabipler ve hemşireler bu kongrede hem bilimsel hem de uygulamalı eğitim alıyorlar. İştirak her yıl daha da artıyor. Tıpkı vakitte memleketler arası uzmanlar da bizimle birlikte bilgi paylaşıyor” dedi.
“Prematüre doğumun birçok nedeni var, ancak risk her vakit var”
Prematüre doğumun sırf tıbbi değil, toplumsal, çevresel ve kültürel nedenlere de bağlı olduğunu belirten Prof. Dr. Koç, “Antenatal yani doğum öncesi bakım çok kıymetli. Enfeksiyonların yaygın olduğu bölgelerde, gebelik takibi zayıfsa, akraba evlilikleri varsa ya da doğumsal anomaliler yaygınsa erken doğum riski artar. Lakin bazen hiçbir neden olmadan da erken doğum olabilir. Bu yüzden hiçbir annenin vaktinde doğum yapma garantisi yoktur” tabirlerini kullandı.
Ailelerin doğumu gerçekleştirecekleri hastaneyi evvelce değerlendirmesi gerektiğine işaret eden Koç, “Asıl soru şu olmalı: Şayet erken doğum olursa, ben bu bebeğimi takip edebilecek, tedavi edebilecek bir hastanede miyim?” dedi.
“Yenidoğan, bebek doğmadan evvel başlar”
Gelişmiş ülkelerde prematüre doğum oranının yüzde 7, az gelişmiş ülkelerde ise yüzde 15’e kadar çıktığını söz eden Koç, “Bebek sahibi olmayı düşünen anne-baba adaylarının bu süreci şuurlu yönetmesi, gerekli taramaların yapılması, hamilenin uygun izlenmesi bebeği direkt etkiliyor. Yenidoğan dediğimiz şey aslında bebek doğduktan sonra başlamaz. Daha anne baba bebek sahibi olmaya karar verdiğinde başlar” diye konuştu.
Ten Cilde Temas Projesi: Pilot vilayetlerde uygulamada
Prematüre bebeklerin doğar doğmaz anneden ayrılmasının hem bebek hem de anne açısından önemli sonuçlar doğurduğunu belirten Prof. Dr. Koç, tentene temas uygulamasının fizikî ve ruhsal yararlarına değindi. Koç, “Bebek doğar doğmaz buz üzere ağır bakım ünitesine konuyor. Anne sezaryense bebeğini göremiyor bile. Bu sırada bebek annesinden ayrıldığını anlıyor. Çalışmalar gösteriyor ki, annesiyle tentene temas eden prematüre bebeklerin yaşama talihi artıyor. Komplikasyonlar azalıyor, zihinsel gelişimleri olumlu etkileniyor” sözlerini kullandı.
Koç, uygulamanın kolay olmadığını, bebeklerin çok küçük olduğunu, her yerlerinden kablolar sarktığını söyledi. Bu nedenle doktor ve hemşirelerin ciddi eğitimden geçmeleri gerektiğini vurguladı.
Türk Neonatoloji Derneği’nin alanda yürüttüğü “Ten Cilde Temas Projesi” hakkında bilgi veren Koç, “Ankara, İstanbul üzere kentlerde üniversite hastaneleri bu sistemi oturtmuş durumda. Biz sekiz pilot vilayet belirledik: Sivas, Urfa, Adana, Kocaeli, Bursa üzere kentlerde eğitimler verdik. Zira Türkiye’nin her köşesinde doğan bebeklerin de eşit sıhhat hakkı var” dedi.
Aşı reddi: “Yılların emeği çöpe sarfiyat, çocuklar kendini savunamaz”
Prof. Dr. Esin Koç, yenidoğanlara yönelik aşı reddinin giderek büyüyen bir halk sıhhati problemine dönüştüğünü söyledi. Bu sürecin sadece Türkiye’ye mahsus olmadığını vurgulayan Koç, “Aslına bakarsanız bu benim şahsî fikrim üzere görünse de, dünyada Covid devrinden sonra aşıya olan inanç sarsıldı. O süreçte aşılar çok süratli geliştirildi. Medyada palavra yanlış haberler çıktı. Beşerler milyonlarca kişi ölürken bile, birkaç aşı komplikasyonunun abartılarak verilmesiyle korktu, geri çekildi. Bu sırf Türkiye’de değil, tüm dünyada böyleydi” dedi.
Aşıların tesirine dikkat çeken Koç, “Dünyadaki en düzgün, en tesirli ve en hakikat şeylerin başında anne sütü ve aşı gelir. Anne sütüyle ilgili dünyada hiç tartışma yok. Her bebek için altın kıymetindedir. Aşı da tıpkı derecede değerlidir. Bugün bebek vefatları bu kadar azsa, kızamık, tetanoz, boğmaca üzere hastalıklar görünmüyorsa bu aşılama sayesinde olmuştur” diye konuştu.
Toplumda gelişen yanlış algılara dikkat çeken Koç, şöyle devam etti: “Bazen aileler geliyor, ‘Hocam ben çocuğuma hiç aşı yaptırmadım, bakın hiçbir şey olmadı’ diyor. Neden olmadığını ben söylüyorum: Zira öbür çocuklar aşılandı. O çocuğu toplum bağışıklığı korudu. Aşılama oranı, toplumda makul bir sayının altına indiği an salgınlar başlar. Sıfırdan, sil baştan başlamak zorunda kalırız. ve bu olabilecek en büyük felakettir. Bu formda giderse yılların emeği çöpe sarfiyat. Ben asistanken, tetanozdan bebek kaybederdik. Artık hiç görmüyoruz. Kızamıktan vefat yok. Lakin aşılar terk edilirse bunlar yine gündem olur. Beşerler bunun farkına fakat çok geç vardığında varacak. Zira bu çocuklar kendilerini savunamaz. Anne baba ‘yaptırmam’ diyor ve mevzu kapanıyor. Halbuki devlet bu hizmeti fiyatsız veriyor. Tek yapılması gereken çocuğu sıhhat ocağına götürmek.”
Mobil uygulama: Dünya çapında örnek gösterildi
Dernek tarafından geliştirilen taşınabilir uygulama hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Koç, uygulamanın prematüre bebeklerde hakikat tedavi ve doz hesaplaması için kullanıldığını ve kusur yapılmasını engellediğini belirtti. Koç, “Bebeğin kilosu, yaşı girildiğinde sistem yanlış dozda ikaz veriyor. Amerika’dan ödül aldı. İngilizce’ye çevrildi ve 15 milyonun üzerinde indirildi. Dünyadaki birçok yenidoğan uzmanı ve hemşire bu uygulamayı kullanıyor” formunda konuştu.
“Prematüre bebek yaşıyor ancak nasıl?”
Koç, prematüre bebeklerin yalnızca yaşatılmasının kâfi olmadığını, ömür kalitelerinin de korunması gerektiğini vurgulayarak, konuşmasını şu formda tamamladı: “Bu bebekler düzgün tedavi edilmezse ileride gözleri görmeyebilir, kulakları işitmeyebilir, akciğerleri sık hastalanabilir, zeka gelişimleri geri kalabilir. Bu yalnızca bebeğin değil, ailenin ve toplumun da yüküdür. Daha doğum salonunda yapılan hakikat müdahaleler, o çocuğun önündeki 80 yılı belirleyebilir.
ReklamdırKaynak: Haberler.com
